2008 AVM’ler için zor bir yıl oldu. Önce sigara yasağı, ardından küresel kriz ve kiracılarla yaşanan kira bedeli tartışmaları. Ancak tüm bunlara rağmen, birçok yatırımcı ve girişimci, şu anda yaşanılanların geçici olduğunu düşünüyor. Bu nedenle, bu dönemi fırsat olarak gören birçok girişimci, AVM’lerde şansını denemek istiyor. Özellikle de, stant ve kiosk ayağında. Hatta mağazacılık tecrübesi olanlar bile, AVM içinde stant açmak için hazırlık yapıyor.
Satış mı? Tanıtım mı?
AVM’lerdeki stantlar, satış ve tanıtım amaçlı olmak üzere 2 kategoriye ayrılıyor. Satış stantları, AVM’lerdeki mağazalara göre, daha küçük alanlara sahip. En küçüğü 1-2, en büyüğü ise 12-15 metrekare alana sahip. Orta ve uzun vadeli kullanılan stantlara “kiosk”da deniyor. Kısa dönemli olanlar, genelde tanıtım amaçlı kullanılıyor. Ancak bazen işin içine, satış da girebiliyor. Bunlar ise, kısaca “stant” diye adlandırılıyor.
Tabii girişimciler, istediği standı, istediği AVM’de kafasına göre açamıyor. Bunun birtakım kuralları var. En başta, satış stantlarında satılacak ürünlerin, AVM’nin mağazalarına rakip olmaması gerekiyor. Mağazalarda satılanları tamamlayıcı, ürün ve hizmetlerin şansı daha fazla. Stantların bulunduğu noktaların, AVM içinde, trafiğin yoğun olduğu yerlerde olması, başarı için önemli bir koşul.
Sayıları Her Gün Artıyor
Stantlar, genelde yeni girişimciler için, ürünlerini veya markalarını tanıtma ve geliştirme mekanları oluyor. Takı, aksesuar, şekerleme, meyve suyu veya yeni girişimcilerin getirdiği bardakta mısır, makarna gibi ürünler ağırlıkta.
Stantların kira sözleşmeleri, 1 ay, 1 yıl veya daha uzun süreli olabiliyor. Kısa süreli stantlar da, piyasaya çıkan yeni otomobil modellerinin, kredi kartlarının, markaların yeni ürünlerinin tanıtım ve satışında, çok önemli rol oynamaya başladı.
AVM’lerde, ortak alanların stant ve kiosklarla değerlendirilmesi, gerek kiralayan, gerekse kiraya veren için, karlı bir uygulama olmaya başladı. Öte yandan ziyaretçiler, AVM’ye her geldiklerinde, bu noktalar sayesinde, yeni ürünlerle, hizmetlerle karşılaşıyor. Stant ve kiosklarda, genelde mağaza dolduracak kadar ürün çeşitliliği ve adedi bulunmuyor. Üstelik dekorasyon maliyeti, mağazalara göre çok düşük.
250 TL’den 4.000 Euro’ya
Stant sayısı, AVM’nin büyüklüğüne göre değişiyor. Eğer mimari yapısı müsaitse, bazı AVM’lerde, 30-40 standa bile rastlanabiliyor. Satış stantları, metrekareden ziyade, lokasyon ve o lokasyon için belirlenmiş stant büyüklüğüne göre, maktu bir bedelle kiralanıyor. Bu değer, AVM yönetimlerine gelen talebe göre değişiyor. Aylık 250 TL’den başlayıp, 4.000 euro’lara kadar ulaşan rakamlardan söz ediliyor.
Tanıtım stantları içinse, günlük ya da haftalık kiralamalar tercih ediliyor. Ortalama, 68 metrekarelik bir alan için, 50 ile 100 euro günlük kira talep ediliyor.
Kiralamada bir de “opsiyon” uygulaması var. Bu sistemde, AVM yönetimi, önce girişimcinin projesini görüyor. Ardından da birtakım şartlar ortaya koyarak fiyatlandırma yapıyor.
Stantlar, sıcak paranın döndüğü noktalar olduğu için birçok yatırımcı için çok cazip. Bir standın aylık geliri, ortalama 10.000 TL’ye kadar çıkıyor. Lokasyonu çok iyi olan bir AVM’de bu rakam çok daha yüksek.
